بازی‌های حقیقی و میدانی نقطه مقابل بازی‌های رایانه ای با تمام جذابیت‌های خاص آنها هستند. پیشینه بازی های میدانی و حقیقی همپای خلقت بشر می تواند باشد، ولی این پیشینه تاریخی و فرهنگی با وجود اهمیت بی بدیل آن در رشد، تربیت و یاد دادن بسیاری از توانمندی‌های لازم برای زندگی اجتماعی و فردی، این روزها به فراموشی سپرده شده و جای آن با بازی‌های رایانه‌ای پر شده است.
نتایج برخی از پژوهش های صورت گرفته علمی، حکایت از آن دارد که در حال حاضر به دلیل وجود بازی‌های رایانه ای و تغییر در سبک زندگی مردم، بازی های حقیقی و میدانی و به تبع آن بازی های محلی و اقوامی در کشور رو به فراموشی رفته است.
بازی های حقیقی و میدانی از گذشته های دور تاکنون داراری آثار مثبت اجتماعی – فرهنگی بوده که از مهمترین آنها می توان به حس اتحاد و یکی بودن در برابر دشمن و تقویت حس دفاع از میهن، آموزش نظم و تربیت، تسریع قدرت تصمیم گیری و اراده، تقویت حس دینی، آماده سازی کودک و نوجوان به جهت وارد شدن به زندگی، پرورش حس ابتکار و نوآوری و حس پیشرفت که باعث می شـــود کودک در آینده به خودش اعتماد کرده و مدیریت زندگی خویش را عهده دار شود، اشاره کرد.
اما با گذشت زمان و رشد شهرنشینی، افزایش سواد، رواج روزافزون استفاده از فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطاتی، الگوپذیری از بازی های رایانه ای با جذابیت های بسیار کشورهای دیگر و مسائلی از این دست باعث شده تا بازی های سنتی و محلی کم کم رنگ باخته و به تبع آن بازی های دیگری با شکل و شمایل جدید و با هویت های متفاوت ایجاد شده و امروزه در بین شهروندان و بالاخص کودکان و نوجوانان رواج پیدا کند.
بازی‌هایی که به مانند بسیاری از بازی های قدیمی و سنتی، گروهی و دسته جمعی بوده و افراد در یک مکان مشخص جمع شده و برای ایجاد نشاط و تفریح جمعی و در کنار آن یادگیری بسیاری از مفاهیم اجتماعی و فرهنگی به بازی می پردازند. اما بازی‌های جدید گروهی این روزها تفاوت های انکارناپذیری از جهات مختلف با بازی های گروهی سالیان گذشته دارد.
از جمله این بازی ها که این روزها بسیار رواج دارند و مورد اقبال گسترده مخاطبان ایرانی قرار گرفته است، می توان به بازی هایی از قبیل "شهروند و مافیا" ، "خائن و کلانتر" و ... اشاره کرد.
در بازی "شهروند و مافیا" که این روزها مورد توجه و استقبال بسیاری از نوجوانان و جوانان و بعضا برخی از کودکان قرار گرفته است، افراد گروه را به دو دسته شهروند و مافیا تقسیم بندی می کند که شکل کوچک شده جوامع انسانی می باشد. در این بازی علاوه بر آموزش رفتارهای مثبتی از قبیل انجام فعالیت گروهی، نهادینه کردن تفکر انتقادی در جامعه، تقویت نهاد گفتگو و استدلال، حمایت و پشتیبانی از هم نوع و ... دارای جنبه های منفی بسیاری نیز هست که مهترین آنها رواج دروغ و دروغگویی در جامعه و به تبع آن زوال اخلاقی و از بین رفتن اعتماد اجتماعی است که خود به تنهایی برای از بین بردن ارزش های یک جامعه کفایت می کند.
با وجود نگاه های کارشناسی مثبت و منفی به این نوع بازی ها و عملکرد آنها، اما مهمترین بحث بومی کردن بازی هایی از این دست می باشد که در فرهنگ های متفاوت از فرهنگ ایرانی اسلامی ایجاد شده اند و کارکردهای متفاوتی را در جامعه ما می تواند ایجاد نمایند.
به نظر می رسد که باید اصلاحات مناسبی روی این قبیل بازی صورت گرفته و مسئولان مربوطه با توجه به ارزش های والای ایرانی اسلامی به تبلیغ و ترویج آن به جای نمونه عینا کپی شده خارجی آن اقدام نمایند.
آنچه اما در این میان مسلم به نظر می‌رسد موضوع ساماندهی و گسترش دوباره بازی‌های حقیقی و میدانی ملی و محلی است و در زمینه بازی های گروهی میدانی جدید که کپی برداری از نمونه های خارجی آن می باشد لزوم توجه جدی تر مسئولان و برنامه ریزان امر را می رساند که با کمک متخصصان حوزه های جامعه شناسی، مردم شناسی، فرهنگ شناسی، روانشناسی و دیگر تخصص های لازم، نسبت به بومی سازی این بازی ها و تبلیغ و ترویج آنها اهتمام ورزند.
در غیر اینصورت جامعه ایرانی و بهترین نسل آن را در معرض خطر جدی هم بازی های رایانه ای و هم بازی های میدانی متفاوت از فرهنگ خودمان قرار داده ایم و گریزی از آسیب‌های جدی این دو حوزه وجود ندارد.
